Ғылым • 15 Мамыр, 2024

Құзыреті құлдыраған гидрология

Еліміздің 10 облысында су тас­қыны жүріп, халық біраз әбігерге түсті. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев бас болып, ор­та­лық атқарушы билік және жергілікті әкімдер қолдан қелген барлық мүмкіндігін табиғаттың тосын мінезін ауыздықтауға жұмсады. Бастысы, барлық елді мекенде тұрғындар мен басқа облыстардан келген еріктілер ерен еңбек үлгісін көрсете білді. Апат еңсерілгеннен кейін бұған кім кінәлі деген сұрақ туып жатыр, оған сарапшылар әртүрлі уәж келтіреді. Өз тарапымнан тасқын су апатын дер кезінде болжай алмаған және жергілікті атқарушы органдарға жеткізе алмаған басты фактор гидрология саласының тоқырауы дер едім.

Ғылым • 15 Мамыр, 2024

Заманауи зертханалар

Қазіргі таңда елімізде жоғары оқу орындарындағы зерттеуге ерекше мән беріліп отыр. Өйткені бұған дейін айтылғандай, отандық университеттер көбіне оқыту және жоғары білім берумен шұғылданды. Ал бүгінгі заманның талабына сай жоғары оқу орындары оқыту моделінен зерттеу деңгейіне өтуге тиіс. Осы орайда университеттер базасында зертханалар ашылып жатыр. Соның соңғыларына шолу жасап көрдік.

Ғылым • 15 Мамыр, 2024

Қасиетті топыраққа қызмет

Халқымыз «Білім – инемен құдық қазғандай» дейді. ХІ–ХІІ ғасырда өмір сүрген ғұламалар Жүсіп Баласағұн, Махмұт Қашқари, т.б. еңбектерін сол кездегі туған жұртына жақын тілмен жазудағы мақсаты – өздері жақсы меңгерген араб тілін сыйлай отырып, түркі ғылыми тілінің мәртебесін көтеру еді. Бірде академик-математик Мұхтарбай Өтелбаев жиылған зиялы қауым алдында: «Менің ғалымдығым да, профессорлығым да қазақтығымнан садаға. Алдымен қазақпын, мұсылманмын, сонан кейін ғалыммын. Ата-бабамның аруағын сыйламасам, мыңдаған жыл өмір сүрген ана тілімде сөйлемесем, ата салтымды сақтамасам, мен ешкім емеспін», деп ой айтқаны жадымызда.

Ғылым • 14 Мамыр, 2024

Астрофизика әлемі «AstroHub» экожүйесін дамытуға жол ашады

Азуын айға білеген алпауыт елдер жерден тыс ғаламды зерттеп, ғарышқа спутник ұшырып, адамзатқа беймәлім әлемді адамзаттық игілікке айналдыру жолдарын қарастырып жатыр. Қазақстан да ғарышты игеру көшінен қалмай келеді. Елімізде өткен ғасырдың 40-жылдарынан бас­тау алатын астрономия және астрофизика саласындағы іргелі ғылыми зерттеулер осыған дәлел. Алматы маңындағы Астрофизика институтының ғалымдары 80 жылдық тарихында Ассы-Түрген, Каменск үстірті, Тянь-Шань астрофизикалық обсерваторияларында жер айналасындағы ғаламның ғажайыптарын зерттеп қана қоймай, көкке құлаш сермеген елдердің озық жетістіктерін, спутниктерін қалт жібермей қадағалап отыр.

Ғылым • 13 Мамыр, 2024

Ғалым мен педагогты қолдау – бәсекеге қабілетті мемлекет құру негізі

Мамыражай мамыр айы жоғары оқу орны педагогтары мен ғылыми қызметкерлері үшін жағымды жаңалықпен басталды. Мемлекет басшысы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне ғылым және білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды.

Ғылым • 07 Мамыр, 2024

Жаңа технология негізі – іргелі ғылым

Қазіргі заманда өндірістік қуатты сапалы өзгертудегі ғылым мен жаңа технологиялардың рөлі ерекше. Ғылымның дамуы және тех­но­логияның үдемелі жаңғыруы әлемнің эконо­микалық және әлеуметтік дамуының басым бағытына айналды. Оның қарыштап дамуы адамзатқа атом энергиясын, ғарышқа ұшу, компьютерлендіру, ақпараттандыру секілді тың жаңалықтар әкелді.

Ғылым • 07 Мамыр, 2024

Ертеңіміз – электромобиль

Техниканың қарыштап дамығанына қарасақ, түбі электромобильге көшетін секілдіміз. Өйткені Өскеменнің өзінде Қытайдан еніп жатқан көліктерге қызмет көрсететін мамандарды даярлау басталып кетті. Сол үшін Қытай мемлекетінің Тяньцзинь университетімен бірлесіп «Лу Бань» шеберханасы ашылған. Күні кеше әмбеге таңсық шеберханаға пресс-тур ұйымдастырылды.

Ғылым • 02 Мамыр, 2024

Бруцеллез диагностикасының жаңа әдісі

Сәкен Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университетінің ғалымдары рекомбинантты ақуыздардың негізінде бруцеллезді диагностикалауға арналған жанама гемагглютинация реакциясы-жинағын әзірледі.

Ғылым • 30 Сәуір, 2024

Ғалымдарға қамқорлық

М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университе­тінде Ғылым және ком­мерцияландыру депар­та­мен­тінің ұйымдас­ты­руы­­мен «Тампонаждық ма­те­риал­дар мен бұрғы­лау ері­тін­ділерінің қасиет­­­те­рін зерттеу» зертханасы ашылды.